Akta obowiązujące – Źródło „Coaching Review” 1/2012 (4)
Zgodnie z art. 87 ust. 1 Konstytucji RP źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia. Do polskiego ustawodawstwa dotychczas nie wprowadzono regulacji odnoszących się wprost do coachingu oraz osób go prowadzących. Rynek ten regulowany jest przez przepisy o charakterze powszechnym, tj. nieodnoszące się indywidualnie do coachów i prowadzonej przez nich działalności. Ustawami takimi są na przykład:
1) Kodeks cywilny, zwłaszcza w odniesieniu do umów zawieranych przez coachów z klientami
Aktami normatywnymi odnoszącymi się bezpośrednio do coachów oraz działalności, którą prowadzą, są kodeksy etyczne. Kodeksy te ustanawiają reprezentanci samych zainteresowanych. Na tym tle rysuje się pytanie o charakter postanowień zawartych w kodeksach etycznych, szczególnie o ich moc wiążącą. Doprecyzowując: czy możliwe jest dochodzenie roszczeń na drodze postępowania sądowego na podstawie postanowień zawartych w obowiązującym coacha kodeksie etycznym? Dodać przy tym należy, że kwestia ta dotyczy nie tylko coachów, lecz także innych zawodów, takich jak lekarze czy prawnicy.
Kodeks etyki
Kodeksu etyki zawodowej nie należy mylić z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa zawartymi w ustawach o nazwie kodeksów. Kodeks etyki zawodowej jest dokumentem wypracowanym na podstawie konsensusu członków grupy zawodowej. Ma on na celu wytworzenie pewnych standardów zachowań na bazie zawartych w nim zasad o charakterze archetypowym i perfekcjonistycznym.
Postanowieniom zawartym w kodeksie etyki nie należy przyznawać charakteru norm, na których można oprzeć roszczenie w postępowaniu przed sądem powszechnym zmierzającym do pociągnięcia coacha do odpowiedzialności. Normy zawarte w kodeksach etyki zawodowej należy raczej definiować jako zbiór praw i obowiązków, których nieprzestrzeganie może prowadzić do wykluczenia zawodowego i utraty statusu członka organizacji zawodowej. Odpowiedzialność coacha za nieprzestrzeganie kodeksu etyki ma więc charakter wewnątrzorganizacyjny.
Zagadnienie charakteru prawnego kodeksu etyki zawodowej było przedmiotem rozważań Trybunału Konstytucyjnego. W sprawie U 1/92 Trybunał orzekł, że przedmiotem jego oceny nie może być sama norma etyczna, bowiem nie jest ona źródłem prawa. Trybunał dopuścił możliwość oceny norm prawnych. Określają je normy etyczne, zawarte na przykład w kodeksach etyki zawodowej.
Trybunał w wyroku tym stanął na stanowisku, że akty korporacyjne mają charakter wewnętrzny i same z siebie nie mają charakteru prawnego. Charakter ten można im przyznać w ograniczonym zakresie wtedy, gdy dookreślają one przepisy prawa na mocy ustawowego odesłania. Orzeczenie to zostało wydane na gruncie ówczesnych przepisów konstytucyjnych, a więc przed wejściem w życie obowiązującej Konstytucji z 1997 roku. Uzasadnione jest twierdzenie, że tezy zawarte w przywołanym orzeczeniu nie straciły na aktualności pod rządami nowej Konstytucji.
ŹRÓDŁO: COACHING REVIEW 1/2012 (4) s. 126–138 ISSN: 2081-7029
Karolina Cwalina
Piotr Biernatowski
Bibliografia
Łętowska E.(red.)(2006) System Prawa Prywatne- go. Tom 5. Prawo zobowiązań – część ogólna. Warsza- wa: Wydawnictwo C.H. Beck. Katner W.J. (red.) (2010) System Prawa Prywatnego. Tom 9. Prawo zobowiązań – umowy nienazwane. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Pietrzykowski K. (red.) (2008) Kodeks cywilny. Tom 1. Komentarz do art. 1–44911. Warszawa: Wy- dawnictwo C.H. Beck. Pietrzykowski K. (red.) (2009) Kodeks cywilny. Tom 2. Komentarz do art. 450–108811. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Jeden komentarz